De Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants koos een aantal jaar geleden voor een nieuw governance model, met daarin een cruciale rol voor communities. Door leden met elkaar kennis te laten delen, issues uit de praktijk gezamenlijk te agenderen zou er ook bottom up beroepsontwikkeling plaats vinden. Een onderbouwde keuze, omdat juist in de praktijk de relevantie van het accountantsberoep moet blijken. En meer dan 20.000 leden hebben we het bovendien over een behoorlijke beroepsgroep. In een pilot van een jaar verkenden we de ontwikkelstrategie van een community

Het is een ding dat de beroepsorganisatie het nodig vindt, maar daarmee ontstaan niet automatisch communities. Communities zijn immers groepjes van leden, die een gemeenschappelijk doel hebben. Communities zijn van en door de leden. Dus toen de NBA besloot dat communities een peiler werd in de beroepsontwikkeling, is de eerste vraag die we ons zelf stelden: “Waarom zou een lid zich in gaan zetten voor en aansluiten bij een NBA community?” Is dat op grond van inhoud, of zoals de pilot die wij begeleiden op basis van regio.

Om dat te achterhalen onderzochten we eerst de behoeften van de leden in twee regio’s van de NBA. Regio Centrum, het gebied tussen Utrecht en Amersfoort en Regio Oost, de provincies Gelderland en Overijssel. Wat voor onderwerpen, welke werkvormen, locaties, ook sociale evenementen, we stelden veel vragen om een gevoel te krijgen wat leden interessant en leuk vinden. En wat de ervaring is met andere communities.

Het verbaast niet dat er vooral interesse lijkt te zijn voor de meer vaktechnische onderwerpen, zoals verslaggeving, fiscaliteit en waardering. Maar in de toelichting zien we andere aspecten de boventoon voeren, met opmerkingen als: “als het op fietsafstand is, maakt het onderwerp met niet zo veel uit”. “ik ken maar weinig accountants uit mijn stad, eigenlijk jammer!”. “Ach vakinhoud, dat spijker ik wel bij via de reguliere cursussen, ik zou wel meer aandacht willen besteden aan soft skills, communicatievaardigheden”. En ‘ik doe alleen mee als de andere leden voldoende niveau hebben en we een zinnig discussie kunnen voeren!”.

Dat laatste lijkt snobistisch, maar is essentie wel waar een community over gaat, dat je je thuis voelt bij de andere leden.

De strategie die we al doende ontwikkelden kenmerkte zich door drie uitgangspunten:

1. We gaan inzetten op het creëren van ontmoetingen. De accountants moeten elkaar eerst leren kennen. Daarmee komen we tegemoet aan de opmerking; dat leden andere leden met het zelfde niveau/interesse gebied willen ontmoeten.

2. We maken deelnemen zo makkelijk mogelijk. Dus we kiezen voor locaties dichtbij huis, en overal verspreid over de regio. Bijvoorkeur op een fijne, vriendelijke en laagdrempelige locatie. Geen statig conferentie -ord, maar een lokaal zaaltje, waar mogelijk de eigenaar van bekend is, of de zoon van blijkt te werken.

3. We beginnen meteen met communiceren dat er sprake is van een programma. Daarmee laat je zien dat je niet eenmalig investeert, maar dat er meerdere gelegenheden komen om elkaar te ontmoeten. Dat maakt het robuust en geeft een vorm van garantie af dat de deelnemers elkaar de komende tijd beter gaat leren kennen.

We betrekken de leden actief bij de organisatie. We bellen na op de enquête als ze aangegeven hebben geïnteresseerd zijn. We zoeken contact na afloop van een bijeenkomst als ze een idee of onderwerp hebben geopperd, of wanneer ze zonder bericht niet zijn gekomen. We laten in alles blijken dat we hun wensen serieus nemen.

De belangrijkste angel zit in de tijd die nodig heeft om robuust te worden. Leden zijn niet meteen gecommitteerd en zijn in eerste instantie nog wat sceptisch of dit wel echt iets gaat worden. Het gastheerschap dat cruciaal is wordt vaak onderschat. Het is een kunst om nieuwe deelnemers het gevoel te geven dat ze welkom zijn, er naar hen geluisterd wordt en ook daadwerkelijk actie wordt ondernomen. De ontwikkeling van een community gaat niet automatisch en is geen lineair proces. Het is 3 stappen vooruit en één stap terug, het vraagt doorzettingsvermogen en geduld. Dan kom je op een gegeven moment op een punt dat er groepsgevoel ontstaat, dat er iets gaat bruisen. Wanneer dat moment bereikt is, realiseer je je vaak achteraf.

Bij de NBA is de pilot fase afgesloten. Het aantal deelnemers, enthousiaste reacties, werkelijke resultaten lopen gestaag op. Genoeg om de pilot te stoppen en te beslissen dat het landelijk kan worden uitgerold. Van regio Oost en Centrum, starten we nu met Regio Noord (Groningen, Friesland, Drenthe) en later mogelijk ook met Regio Zuid (Limburg, Brabant en Zeeland), met een vergelijkbare aanpak, met hetzelfde enthousiasme, wetende dat het ook daar niet makkelijk is en niet vanzelf zal gaan, maar zeker zijn vruchten af gaat werpen.

Communities zijn niet voorbehouden aan verenigingen. Ook in grotere bedrijven, met meerdere vestigingen en/of afdelingen kan het heel verhelderend werken. En misschien hoeft het niet letterlijk te leiden tot het bouwen van een community, maar zijn de lessen uit communities één op één door te voeren voor creëren van meer verbinding, gevoel van erbij horen en trots bij je medewerkers. Hoe anders word jouw bedrijf als je het gaat runnen als een community?

We vertellen je graag meer over de ervaringen bij de NBA, hoe je die ook in andere contexten goed kunt toepassen en hoe dat jouw organisatie ook meer eenheid en groepsgevoel kan geven.